Νοσταλγήστε, μας κάνει καλό: ο ρόλος της Νοσταλγίας για μια ευτυχισμένη ζωή!
Η νοσταλγία αυτό το γλυκόπικρο συναίσθημα που πολύ πρόσφατα άρχισε να μελετάται και στο εργαστήριο φαίνεται ότι μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Παρόλο που στο παρελθόν η νοσταλγία ήταν ένα ενοχοποιημένο συναίσθημα το οποίο, σύμφωνα με τα συνήθη λεγόμενα, δεν μας άφηνε να προχωρήσουμε καθώς μέναμε προσκολλημένοι στις αναμνήσεις του παρελθόντος, με βάση τα νέα δεδομένα μπορεί να κάνει ακριβώς το αντίθετο. Να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τυχόν δυσκολίες του παρόντος και να ζήσουμε μια ευτυχισμένη και γαλήνια ζωή. Γιατί όμως?
Παρακάτω παρατίθενται πέντε λόγοι για τους οποίους η νοσταλγία μπορεί να μας κάνει καλό:
α) Η Νοσταλγία μας κάνει να νιώθουμε περισσότερο συνδεδεμένοι με το κοινωνικό μας περιβάλλον.
Σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποίησε ο Clay Routledge, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Βόρεια Ντακότα, όταν οι άνθρωποι βρίσκονται σε κατάσταση νοσταλγίας επανεξετάζουν με τη μνήμη τους εμπειρίες της ζωής τις οποίες αγαπούν περισσότερο· κατά πως φαίνεται οι νοσταλγικές μνήμες είναι μνήμες με νόημα. Μέσα από τις μνήμες αυτές και τη νοσταλγική διάθεση ενισχύεται η θετική διάθεση, αυξάνεται η αυτοεκτίμηση, αναπτύσσονται συναισθήματα κοινωνικής συνεκτικότητας, ενεργοποιείται η αισιοδοξία για το μέλλον και η ζωή αποκτά νόημα.
Ειδικότερα, η νοσταλγία που προκαλείται από αναμνήσεις στιγμών με αγαπημένα πρόσωπα μας κάνει να νιώθουμε περισσότερο συνδεδεμένοι με το παρελθόν μας και με τα πρόσωπα αυτά.
β) Η Νοσταλγία μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε δύσκολες μεταβατικές περιόδους
Πολλές φορές οι άνθρωποι νιώθουν δυσφορία καθώς περνάνε μια μεταβατική περίοδο της ζωής τους. Μεταβατική περίοδος μπορεί να είναι, για παράδειγμα, το να μένεις για πρώτη φορά μακριά από το σπίτι σου ή το να ξεκινάς για πρώτη φορά μια δουλειά που είναι σχετική με το αντικείμενό σου. Σε περιόδους ή στιγμές τέτοιες οι άνθρωποι μπορεί να αισθανθούν έντονη την ανάγκη να ανακαλέσουν στη μνήμη τους στιγμές από τα παιδικά χρόνια ή από χρονικές περιόδους στις οποίες τα πράγματα ήταν πολύ εύκολα και δεν χρειαζόταν καμιά ιδιαίτερη προσπάθεια αντιμετώπισης των καταστάσεων ·τα πράγματα ήταν απλούστερα και χωρίς πολλά προβλήματα. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;
Σύμφωνα με μελέτες παρατηρήθηκε ότι, η ανάκληση στη μνήμη στιγμών από ένα παρελθόν το οποίο αγαπούμε αλλά που δεν μπορούμε να το ζήσουμε πλέον στο παρόν μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε ασφάλεια, προστασία, παρηγοριά και συνεπώς να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τα αρνητικά συναισθήματα ή τις αρνητικές σκέψεις του παρόντος.
Επίσης, ακόμη κι εάν βιώνουμε θετικά συναισθήματα κατά τη διάρκεια μιας μεταβατικής περιόδου, η νοσταλγία μπορεί να ισχυροποιήσει ακόμη περισσότερο τη θετική μας διάθεση και συνεπώς να μας κάνει να είμαστε περισσότερο θετικοί απέναντι στη μεταβατική φάση της ζωής μας.
γ) Η Νοσταλγία μας δίνει θετική προοπτική για το μέλλον και κίνητρα
Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον από τον Δρ Tim Wildschut, η νοσταλγία μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση των συναισθημάτων αυτοπεποίθησης του παρόντος και να δώσει μια πιο φωτεινή προοπτική για το μέλλον. Όταν θυμόμαστε γλυκές αναμνήσεις από το παρελθόν, το πρόσωπο μας φωτίζεται με αισιοδοξία και θετικότητα έχοντας πραγματοποιήσει ένα απολαυστικό ταξίδι στη μνήμη. Μέσα από το ταξίδι αυτό νιώθουμε περισσότερο δυνατοί και μπορούμε να κινητοποιηθούμε ευκολότερα για το μέλλον.
Συνεπώς, οι εικόνες από τις καλοκαιρινές μας διακοπές, τα σχολικά χρόνια, τις οικογενειακές στιγμές, τις ξέγνοιαστες στιγμές με φίλους, τα αγαπημένα μας παιχνίδια, τα λαχταριστά μπισκότα της γιαγιάς μπορούν να μας ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή μας και να μας κάνουν να νιώθουμε περισσότερο οπλισμένοι για να υποδεχτούμε το μέλλον. Επίσης, θα νιώθουμε θετικότεροι και με εντονότερη έμπνευση για δημιουργία και ανακάλυψη.
δ) Η Νοσταλγία μας υπενθυμίζει ότι η ζωή έχει νόημα
Όλες οι θετικές αναμνήσεις που έχουμε συλλέξει από το παρελθόν και που μας προκαλούν νοσταλγία αποτελούν χρήσιμη πρώτη ύλη την οποία μπορούμε να επεξεργαστούμε όποτε νιώθουμε λυπημένοι ή δυστυχισμένοι για να μας ενισχύσουν τα θετικά συναισθήματα και να μας κάνουν να νιώσουμε ότι η ζωή έχει νόημα. Πώς το πετυχαίνει αυτό; Έρευνες καταδεικνύουν ότι η νοσταλγία μπορεί να μας βοηθήσει να επικεντρωθούμε περισσότερο στη μεγάλη εικόνα και να απομακρυνθούμε από τα ασήμαντα ζητήματα. Η επεξεργασία των νοσταλγικών αναμνήσεων του παρελθόντος μας δίνει μια άλλη προοπτική για τα πράγματα και μας βοηθά να επανεξετάσουμε την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, να διαχωρίσουμε τα σημαντικά από τα ασήμαντα πράγματα και να αισθανθούμε ότι η ζωή έχει νόημα.
ε) Η Νοσταλγία ενισχύει τη δημιουργικότητά μας
Η νοσταλγία μας κάνει να είμαστε ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες το οποίοι μας οδηγεί στο να είμαστε και περισσότερο δημιουργικοί. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησαν στο Πανεπιστήμιο Σαουθάμπτον για τη νοσταλγία και τη δημιουργικότητα ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να αναπτύξουν ιστορίες ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκαν και διάφορες μετρήσεις. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δυο ομάδες: η ομάδα νοσταλγίας (στους οποίους ενεργοποιήθηκε η νοσταλγία) και η ομάδα αυτοβιογραφικής μνήμης (στους οποίους δεν ενεργοποιήθηκε νοσταλγία). Παρατηρήθηκε, λοιπόν, ότι οι συμμετέχοντες στην ομάδα νοσταλγίας δήλωσαν ότι ένιωθαν περισσότερο ανοιχτοί για νέες εμπειρίες και περισσότερο δημιουργικοί. Επίσης, με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, οι συμμετέχοντες στην ομάδα νοσταλγίας ανέπτυξαν πιο δημιουργικές, πλούσιες ιστορίες από την ομάδα των συμμετεχόντων στους οποίους δεν ενεργοποιήθηκε η νοσταλγία.
Νοσταλγήστε λοιπόν...μας κάνει καλό!!
Πηγές:
https://www.clayroutledge.com/nostalgia/
https://www.elitedaily.com/life/culture/nostalgia-can-be-good/1026172
https://www.scientificamerican.com/article/why-nostalgia-is-good-for-you/
Tilburg, W. A.P., Sedikides, C., Wildschut, T. (2015), The mnemonic muse: Nostalgia fosters creativity through openness to experience, Journal of Experiemental Social Psychology, 59, 1-7.
