Τα θετικά συναισθήματα στην Οργανωτική Ψυχολογία

Τα Θετικά συναισθήματα στην Οργανωτική Ψυχολογία

Τα τελευταία 15 έτη η επικέντρωση της Οργανωτικής Ψυχολογίας έχει μεταφερθεί σταδιακά από το πλαίσιο, το οποίο συχνά είναι ανέφικτο ή ασύμφορο να αλλάξει, στο άτομο, δηλαδή στον εργαζόμενο. Μια από τις σημαντικότερες μεταβλητές που έχει προστεθεί στις ήδη κυρίαρχες όσον αφορά την οργανωσιακή μελέτη όπως είναι η παραγωγικότητα, η προσαρμογή, η επαγγελματική ικανοποίηση, η προσωπικότητα, η νοημοσύνη και οι ικανότητες είναι τα συναισθήματα και ειδικότερα μετά την ανάπτυξη του κλάδου της Θετικής Ψυχολογίας, τα θετικά συναισθήματα. Τα θετικά συναισθήματα διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο στην επικοινωνία των οργανισμών τόσο εσωτερικά όσο και ως προς εξωτερικούς πελάτες. Κάθε συμβάν εντός του εργασιακού πλαισίου έχει συναισθηματικό αντίκτυπο σε όλους τους εμπλεκόμενους. Οι συνέπειες των συναισθημάτων στην εργασία επηρέαζουν τόσο τις στάσεις όσο και την συμπεριφορά των ατόμων, των υποομάδων και σε γενικότερο επίπεδο και της ίδιας της κοινωνίας (Weiss, 2002). Επιπρόσθετα τα θετικά συναισθήματα καθορίζουν την επίτευξη των οργανωτικών στόχων και την διασφάλιση της συνέχισης της οργανωτικής δομής (Staw, Sutton, Pelled, 1994).

Τα συναισθήματα σχετίζονται με συγκεκριμένα περιστατικά εντός και εκτός εργασιακού πλαισίου και έχουν ισχυρή δυναμική, τέτοια ώστε να επηρεάζουν τις διαδικασίες σκέψης και συμπεριφοράς των εργαζομένων (Brief, Weiss, 2002). Τα συναισθήματα διαφοροποιούνται από την γενικότερη συναισθηματική διάθεση καθώς έχουν πάντα συγκεκριμένη αφόρμηση και έχουν πολύ μεγάλη ένταση και ελάχιστη διάρκεια (Brief, Weiss, 2002). Η επίδραση των αρνητικών συναισθημάτων έχει μελετηθεί εκτεταμένα στο παρελθόν και έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζουν αρνητικά τους εργασιακούς ρόλους και τα αποτελέσματα τους (Mann, 1999). Αντιθέτως τα θετικά συναισθήματα δεν έχουν μελετηθεί εντός του εργασιακού πλαισίου, ούτε ως προς τα αίτια που τα προκαλούν ούτε ως προς τα αποτελέσματα που επιφέρουν. Παρόλα αυτά πρώιμες έρευνες έχουν δείξει ότι ασκούν επίδραση τόσο στην ψυχική υγεία όσο και στην παραγωγικότητα των εργαζομένων. Κατά συνέπεια η διαχείριση των συναισθημάτων εντός εργασιακού πλαισίου αποτελεί πλέον προτεραιότητα τόσο για την Οργανωτική Ψυχολογία όσο και για άλλες επιστήμες μελέτης της συμπεριφοράς εντός εργασιακού πλαισίου, όπως είναι το μάρκετινγκ και η οικονομική επιστήμη.

Συγκεκριμένα έρευνες έχουν δείξει ότι τα θετικά συναισθήματα εντός εργασιακού πλαισίου έχουν ευεργετικά αποτελέσματα ανεξάρτητα από τις σχέσεις του εργαζομένου με τους υπολοίπους εργαζομένους, οδηγώντας σε μεγαλύτερη ενεργοποίηση, επιμονή, και διευρυμένη αντίληψη και προσοχή (Staw, Sutton, Pelled, 1994). Στα θετικά συναισθήματα εντός εργασιακού πλαισίου συμπεριλαμβάνονται η αισιοδοξία, η αυτοεκτίμηση και η ψυχολογική ανθεκτικότητα (Abraham, 1999). Οι εργαζόμενοι που βιώνουν ισχυρά θετικά συναισθήματα είναι πιο πιθανό να επηρεάσουν θετικά και προς την επιθυμητή κατεύθυνση συναδέλφους τους, είναι πιο αρεστοί και ελκυστικοί ως προς τις κοινωνικές συναναστροφές και επικαλύπτονται τα όποια μειονεκτήματα και ελλείματα τους στα μάτια των άλλων (Abraham, 1999). Οι εργαζόμενοι αυτοί επιτυγχάνουν ουσιαστική συνεργασία τόσο με συναδέλφους και προϊσταμένους όσο και με τους εξωτερικούς πελάτες του οργανισμού (Staw, Sutton, Pelled, 1994).

Συμπερασματικά η αναγνώριση των συναισθημάτων στο εργασιακό πλαίσιο και η διαχείριση τους επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα τόσο όσον αφορά την ψυχική υγεία, όπως π.χ. είναι τα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης και εργασιακού στρες, όσο και σε σχέση με τα εργασιακά αποτελέσματα. Η τάση στην δεκαετία που διανύουμε είναι ότι ενισχύεται ο εργαζόμενος όχι έμμεσα με την διαφοροποίηση του εργασιακού περιβάλλοντος αλλά άμεσα μέσω της ενίσχυσης των προσωπικών του πόρων, την διασφάλιση ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, την αύξηση της ψυχολογικής ανθεκτικότητας και την παροχή ερεθισμάτων για την βίωση θετικών συναισθημάτων.