Το νόημα στη ζωή
Οι ορισμοί της έννοιας του νοήματος εστιάζουν σε αρκετές συνιστώσες, δύο από τις οποίες φαίνονται να είναι κεντρικές και μοναδικές ως προς τη σχέση τους με την έννοια «Νόημα στη Ζωή», προτάσσοντας για το νόημα στη ζωή ένα εννοιολογικό πλαίσιο που αποτελείται από δύο υποστηρικτικούς πυλώνες: την κατανόηση και τον σκοπό. Η κατανόηση περιλαμβάνει την ικανότητα των ανθρώπων να βρίσκουν επαναλαμβανόμενα πρότυπα, συνέπεια, και σημαντικότητα σε πολλά και διάφορα γεγονότα και εμπειρίες στη ζωή τους, καθώς και τη σύνθεση και το απόσταγμα των πλέον αξιοπρόσεκτων, σημαντικών και κινητοποιών παραγόντων. Οι άνθρωποι βρίσκονται αντιμέτωποι με την πρόκληση να κατανοήσουν τους εαυτούς τους, τον κόσμο γύρω τους, και την ξεχωριστή θέση και τις μοναδικές διαδράσεις τους μέσα στον κόσμο, και η έννοια της κατανόησης ενοποιεί αυτά τα πεδία αντίληψης. Ο σκοπός αναφέρεται σε ιδιαίτερα κινητοποιητικούς, μακροπρόθεσμους στόχους για τους οποίους οι άνθρωποι αισθάνονται μεγάλο πάθος και ισχυρή δέσμευση.
Οι Roy Baumeister και Kathleen Vohs (2005, p. 610) συσχετίζουν την αναζήτηση νοήματος στη ζωή με τέσσερις κύριες ανάγκες:
Σκοπός - Τα γεγονότα του παρόντος αντλούν νόημα από τη σχέση τους με μελλοντικά αποτελέσματα — αντικειμενικοί στόχοι και υποκειμενική πλήρωση.
Αξίες - οι οποίες μπορούν να δικαιολογούν συγκεκριμένες πορείες δράσης
Αποτελεσματικότητα - πίστη ότι κάποιος μπορεί να ‘κάνει τη διαφορά
Προσωπική αξία - λόγοι για να πιστεύει κανείς ότι είναι ένα καλό και άξιο σεβασμού άτομο.
Το Νόημα στη Ζωή και τα Θετικά Συναισθήματα
Όταν τα πράγματα πάνε καλά και οι άνθρωποι χαίρονται με ευχάριστες, αρεστές, και επιτυχείς δραστηριότητες, τα θετικά συναισθήματα είναι πιθανώς αρκετά για να διατηρήσουν ένα υψηλό επίπεδο ευεξίας/ευημερίας. Έρευνες έχουν αποδείξει με σαφήνεια τα οφέλη του θετικού συναισθήματος για την υγεία (Fredrickson, 2001·Lyubormirsky, 2007). Ωστόσο, όταν οι άνθρωποι περνούν πολύ δύσκολες καταστάσεις, είναι το νόημα, παρά τα θετικά συναισθήματα, αυτό που αποκτά μεγαλύτερη σημαντικότητα για τη διατήρηση κάποιου επιπέδου ευεξίας/ευημερίας (Frankl, 1985· Wong, 2010, 2011).
Τα Νόημα μπορεί να συντελεί στην αποτελεσματική αντιμετώπιση και στη μείωση στρες μέσα από αρκετά μονοπάτια. Πρώτα απ’ όλα, οι προσαρμοστικού χαρακτήρα προσδιορισμοί και εξηγήσεις μπορούν να συνεισφέρουν στην ελπίδα και στην επιτυχία (Seligman, 1990·Weiner, 1985·Wong & Weiner, 1981). Κατά δεύτερον, οι υπαρξιακές στρατηγικές αντιμετώπισης δυσκολιών όπως η αποδοχή και η αναγνώριση μιας θετικής δυναμικής στα αρνητικά γεγονότα είναι σημαντικές για την αντιμετώπιση καταστάσεων που βρίσκονται πέρα από τον έλεγχό μας (Wong, Reker, & Peacock, 2006). Τρίτον, το να έχει κανείς μια ξεκάθαρη αίσθηση νοήματος και σκοπού συντελεί στη θέληση για ζωή μέσα σε ακραίες καταστάσεις (Frankl, 1985·Wong, 2009).
Εν συντομία, το Νόημα εξυπηρετεί δύο σημαντικές λειτουργίες: την προστασία της ευεξίας/ευημερίας του ατόμου μέσω της αποτελεσματικής πρόληψης καταστάσεων, και τη βελτίωση της ευεξίας/ευημερίας του ατόμου μέσω της ανακατασκευής νοήματος και της ανάπτυξης ψυχολογικών πόρων.
