Πολιτική Μέριμνας και Προστασίας του Παιδιού
Σύμφωνα με τις αρχές που διακηρύσσονται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, η αναγνώριση της εγγενούς αξιοπρέπειας και των ίσων και αναφαίρετων δικαιωμάτων όλων των μελών της ανθρώπινης οικογένειας αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο.
Λαμβάνοντας υπόψη, όπως αναφέρεται στη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού, ότι το παιδί, λόγω της φυσικής και διανοητικής του ανωριμότητας, χρειάζεται ειδική προστασία και μέριμνα, συμπεριλαμβανομένης και της νομικής προστασίας, τόσο πριν όσο και μετά τη γέννησή του, η ανάγκη να παρασχεθεί στο παιδί ειδική προστασία εξαγγέλθηκε ήδη στη Διακήρυξη της Γενεύης του 1924 για τα δικαιώματα του παιδιού και στη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού, που υιοθέτησε η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Νοεμβρίου 1959 και αναγνωρίσθηκε στην παγκόσμια Διακήρυξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στο διεθνές Σύμφωνο για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα (ιδιαίτερα στα άρθρα 23 και 24), στο Διεθνές Σύμφωνο για τα οικονομικά, τα κοινωνικά και τα πολιτιστικά δικαιώματα (ιδιαίτερα στο άρθρο 10) και στο καταστατικό και στα αρμόδια όργανα των ειδικευμένων οργανισμών και των διεθνών οργανώσεων που μεριμνούν για την ευημερία του παιδιού.
Εν τέλει, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού υιοθετήθηκε ομόφωνα από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Νοεμβρίου του 1989. Η Ελλάδα υπέγραψε τη Σύμβαση στις 26 Ιανουαρίου 1990 και την επικύρωσε στις 2 Δεκεμβρίου 1992 (Ν. 2101/1992).
Σκοπός του παρόντος είναι η προάσπιση και διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών και των νέων κατά την επαφή τους με την Ελληνική Εταιρεία Θετικής Ψυχολογίας και για τους σκοπούς της ψυχοκοινωνικής ωρίμανσής τους και βοήθειάς τους ώστε να καταστούν ολοκληρωμένες προσωπικότητες και να ζήσουν μία ατομική ζωή στην κοινωνία και μέσα στο πνεύμα των ιδανικών που διακηρύσσονται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και ειδικότερα μέσα σε πνεύμα ειρήνης, αξιοπρέπειας, ανοχής, ελευθερίας, ισότητας και αλληλεγγύης. Παράλληλα, η λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων ώστε όλες οι δράσεις και προγράμματα της Εταιρείας να είναι απολύτως ασφαλή και κατάλληλα για την προστασία της προσωπικότητας και της σωματικής, συναισθηματικής, ψυχολογικής και διανοητικής υγείας των παιδιών.
ΟΡΙΣΜΟΙ
Για τους σκοπούς του παρόντος:
ΠΑΙΔΙ: Με βάση τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού, ως παιδί ορίζεται κάθε ανθρώπινο ον μικρότερο των δεκαοκτώ (18) ετών, εκτός εάν η ενηλικίωση επέρχεται νωρίτερα σύμφωνα με την ισχύουσα για το παιδί νομοθεσία.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ: Οι κανόνες και δεσμεύσεις που διέπουν τη λειτουργία της Εταιρείας κατά την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων και εργασιών της και οι δράσεις που αναλαμβάνει με σκοπό την πρόληψη πρωτίστως αλλά και την καταπολέμηση κάθε μορφής κακοποίησης των παιδιών.
ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ: Με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, «Η κακοποίηση ή κακομεταχείριση του παιδιού περιλαμβάνει όλες τις μορφές σωματικής ή συναισθηματικής κακής μεταχείρισης, σεξουαλικής παραβίασης, παραμέλησης ή παραμελημένης θεραπευτικής αντιμετώπισης ή εκμετάλλευσης για εμπορικούς σκοπούς, η οποία καταλήγει σε συγκεκριμένη ή εν δυνάμει βλάβη που αφορά στη ζωή και στην ανάπτυξη του παιδιού, στο πλαίσιο μιας σχέσης ευθύνης, εμπιστοσύνης και δύναμης».
ΑΜΕΣΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ / ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ: Η φυσική επαφή και διά ζώσης επικοινωνία του προσωπικού της Εταιρείας με παιδιά κατά την εκτέλεση των διαφόρων εργασιών και δράσεων. Η διάρκεια της φυσικής επαφής μεταξύ προσωπικού και παιδιών δεν επιδρά στο γεγονός.
ΕΜΜΕΣΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ: Πρόσβαση του προσωπικού σε διάφορες πληροφορίες, και προσωπικά δεδομένα, όπως μελέτες περιπτώσεων, ονόματα, διευθύνσεις, φωτογραφίες, οικογενειακό περιβάλλον, θρησκευτικές συνήθειες και πεποιθήσεις.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ: Όλοι οι απασχολούμενοι στην Ελληνική Εταιρεία Θετικής Ψυχολογίας, συμπεριλαμβανομένων των έκτακτων συνεργατών και των εθελοντών.
ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Όλοι οι συνεργαζόμενοι καθ’ οιονδήποτε τρόπο με την Ελληνική Εταιρεία Θετικής Ψυχολογίας υποχρεούνται κατά την εργασία, μελέτη, έρευνα:
-
Να αντιμετωπίζουν κάθε παιδί χωρίς καμιά απολύτως διάκριση φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του παιδιού ή των γονέων του ή των νόμιμων εκπροσώπων ή επιτρόπων του ή της εθνικής, εθνοτικής ή κοινωνικής καταγωγής τους, της περιουσιακής τους κατάστασης, της ανικανότητάς τους, τυχόν αναπηρίας τους, της γέννησής τους ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης.
-
Να σέβονται την ευθύνη, το δικαίωμα και το καθήκον που έχουν οι γονείς ή, κατά περίπτωση, τα μέλη της διευρυμένης οικογένειας ή της κοινότητας, όπως προβλέπεται από τα τοπικά έθιμα, οι επίτροποι ή άλλα πρόσωπα που έχουν νόμιμα την ευθύνη για το παιδί.
-
Να σέβονται το δικαίωμα του παιδιού για διατήρηση της ταυτότητάς του, συμπεριλαμβανομένων της ιθαγένειάς του, του ονόματός του και των οικογενειακών σχέσεών του, όπως αυτά αναγνωρίζονται από το νόμο, χωρίς παράνομη ανάμιξη.
-
Να παρέχουν και να εγγυώνται στο παιδί που έχει ικανότητα διάκρισης το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης της γνώμης του σχετικά με οποιοδήποτε θέμα που το αφορά, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του ανάλογα με την ηλικία του και το βαθμό ωριμότητάς του. Για την αξιολόγηση του εάν το παιδί έχει ικανότητα διάκρισης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ηλικία, η παιδεία, το πολιτιστικό υπόβαθρο και οι όποιες μαθησιακές δυσκολίες ή αναπηρίες, με βάση τους κανόνες και διδάγματα της επιστήμης αλλά και την προσωπική κρίση του ερευνητή.
-
Να δημιουργούν τις συνθήκες εκείνες που θα παράσχουν στο παιδί -κατά τη συμμετοχή του στις δραστηριότητες, εργασίες, έρευνες και μελέτες της Εταιρείας- την αίσθηση της ασφάλειας και φροντίδας με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του.
-
Να μη δεσμεύονται έναντι του παιδιού για πράγματα που δεν άπτονται της αρμοδιότητάς τους, να είναι ειλικρινείς όσον αφορά τους στόχους και δράσεις τους, πάντα με γνώμονα το μέτρο της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης και αντίληψης κάθε παιδιού.
-
Να ενημερώνουν τα παιδιά, στη γλώσσα που αυτά κατανοούν, για τη φύση και τους σκοπούς της έρευνας.
-
Να παρέχουν στα παιδιά τη δυνατότητα ελεύθερης επιλογής της συμμετοχής τους ή μη στις δράσεις της Εταιρείας, χωρίς οιαδήποτε μορφή άμεσης ή έμμεσης πίεσης ή κατεύθυνσής τους προς οιαδήποτε επιλογή.
-
Να σέβονται την επιθυμία κάθε παιδιού που για οποιοδήποτε λόγο επιλέξει να αποχωρήσει.
-
Να ζητούν πάντοτε πριν από την πραγματοποίηση κάποιας δράσης, εργασίας, μελέτης, έρευνας την έγγραφη συγκατάθεση των γονέων, εκπροσώπων ή επιτρόπων των παιδιών που θα συμμετάσχουν και σε περίπτωση που το παιδί κρίνεται ώριμο ώστε να παράσχει και το ίδιο τη συγκατάθεσή του να λαμβάνουν και τη δική του συναίνεση. Για την αξιολόγηση του εάν το παιδί μπορεί να παράσχει τη συγκατάθεσή του, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ηλικία, η παιδεία, το πολιτιστικό υπόβαθρο και οι όποιες μαθησιακές δυσκολίες ή αναπηρίες, με βάση τους κανόνες και διδάγματα της επιστήμης αλλά και την προσωπική κρίση του ερευνητή.
-
Να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σε περίπτωση που αντιληφθούν οποιαδήποτε μορφή κακοποίησης παιδιού. Να αξιολογούν και να ερευνούν το γεγονός και σε περίπτωση που κριθεί απαραίτητο να ενημερώνουν νομοτύπως κάθε αρμόδιο φορέα προς το σκοπό της προστασίας και ευημερίας του παιδιού.
-
Να μεριμνούν στην περίπτωση κατά την οποία κριθεί απαραίτητη μια προσωπική συνέντευξη με το παιδί, αυτό να νιώθει άνετα, να μην αισθάνεται ότι φοβάται, απειλείται ή απομονώνεται. Να έχει οπτική πρόσβαση στο χώρο ή ανοιχτή πόρτα.
-
Να φροντίζουν ώστε τα υλικά που τυχόν χρησιμοποιούνται κατά τις δράσεις της Εταιρείας να είναι από ασφαλή, μη τοξικά υλικά ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε βλάβη των παιδιών.
-
Να αποφεύγουν οποιαδήποτε άσκοπη σωματική επαφή με τα παιδιά. Σε περίπτωση ανάγκης, θα πρέπει να φροντίσουν ώστε η σωματική επαφή να είναι περιορισμένης διάρκειας και απολύτως αναγκαία για τους σκοπούς της δράσης ή την παροχή πρώτων βοηθειών στο παιδί. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να λαμβάνεται πάντοτε υπόψη η ηλικία, ο βαθμός αντίληψης, το στάδιο ανάπτυξης, το φύλο, η εθνικότητα και το πολιτιστικό και κοινωνικό υπόβαθρο του παιδιού.
-
Να αξιολογούν την κάθε περίπτωση και το κάθε παιδί διαφορετικά, βάσει των ιδιαιτεροτήτων και αναγκών του.
-
Να μεριμνούμε για την έγκριση οποιασδήποτε δράσης ή έρευνας από το αρμόδιο κατά περίπτωση υπουργείο πριν από τη διεξαγωγή της.
-
Να συνεργάζονται με φορείς και αρχές και να προωθούν δράσεις για την προστασία και ευημερία των παιδιών.
-
Να προβαίνουν σε διαβήματα και προτάσεις για την αποτελεσματικότερη προστασία των παιδιών, με βάση τα αποτελέσματα των ερευνών και μελετών τους, στο πλαίσιο βέβαια της συλλογικής δράσης της Εταιρείας και κατόπιν συνεννόησης με τα αρμόδια όργανα της ΕΕΘΕΨΥ.
-
Να αναγγέλλουν πάραυτα σε κάθε αρμόδιο φορέα οτιδήποτε υποπέσει στην αντίληψή του και αφορά σε κάθε είδους κακοποίηση παιδιών, πάντοτε σε συνεννόηση με τους επικεφαλής της Εταιρείας.
Σε κάθε περίπτωση η Ελληνική Εταιρεία Θετικής Ψυχολογίας (ΕΕΘΕΨΥ) διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου του προσωπικού της, των συνεργατών και εθελοντών ούτως ώστε α) να έχουν τις απαραίτητες γνώσεις / εξειδίκευση / εμπειρία αναφορικά με την εργασία με παιδιά και να μην αναλαμβάνουν δράσεις τις οποίες δεν μπορούν να διαχειριστούν επαρκώς, β) να αιτείται την προσκόμιση πιστοποιητικό ποινικού μητρώου από το οποίο να προκύπτει ότι ο εν δυνάμει συνεργάτης ή εθελοντής δεν έχει κατηγορηθεί ή καταδικαστεί στο παρελθόν για εγκλήματα κατά των παιδιών.
Η Ελληνική Εταιρεία Θετικής Ψυχολογίας λειτουργεί και ενεργεί σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας του Αμερικανικού Συλλόγου Ψυχολόγων - American Psychological Association (www.apa.org/ethics/code/), προσυπογράφει και αποδέχεται τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού (1989), τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική εκμετάλλευση και τη σεξουαλική κακοποίηση (Lanzarote 2007), τις διατάξεις του συνόλου των ελάχιστων κανόνων των Ηνωμένων Εθνών για τη διοίκηση της δικαιοσύνης για ανήλικους (Κανόνες του Πεκίνου), τις νομικές και κοινωνικές αρχές σχετικά με την προστασία και την ευημερία των παιδιών, ειδικά όσον αφορά την υιοθεσία και την τοποθέτηση σε ανάδοχες οικογένειες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και της Διακήρυξης για την προστασία των γυναικών και των παιδιών σε περίοδο επείγουσας ανάγκης και ένοπλης σύρραξης, του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, του Ν. 3500/2006 για την ενδοοικογενειακή βία και γενικότερα όλων των σχετικών νομοθετημάτων με την προστασία και τα δικαιώματα του παιδιού, που θεωρεί αναπόσπαστο μέρος με την παρούσα.